Angst hos barn og ungdom

Angst er ein følelse av uro, spentheit og nagande forventning om at noke farleg kan hende, eller ein stor fryktreaksjon på ei hending. Angst kan også prege barn/unge i ei slik grad at det er nødvendig med oppfylging av helsevesenet.

Ventetider

Ventetider på Velg behandlingssted (Helsenorge)

Innleiing

Å føle seg redd av og til er heilt normalt. Nokre menneske blir redde for så mange ting at det blir eit problem i kvardagen. Det hindrer dei i å gjere de tinga de ville ha gjort. Da blir det kalla angst. Det er viktig å finne ut av korleis du gradvis kan begynne å føle deg mindre redd. Nokon klarer dette på eigen hand, mens andre får det til i samarbeid med voksne som kan mykje om grunner til angst.

Når barn og unge fortel at dei er veldig mykje redde, er det viktig å forstå korfor det har blitt sånn. Av og til kan ein sjå at ungdom er mykje redde fordi dei opplever eller har opplevd skremmande og forvirrande ting. Av og til har angsten oppstått tilfeldig, og så har det blitt verre - heilt til det er vanskeleg å kontrollere. Da forsøker ein å finne måter å skape nok tryggleik til at ein saman kan finne ut av korleis møte denne angsten. Ein kan utfordre den, slik som til dømes ved fobiar - eller snakke og tenke saman om vonde og skremmande opplevingar.

Å få meir kunnskap om angst kan vere til god hjelp. Ved hjelp av forslag om kva som kan gjere deg mindre redd, greier mange seg godt på eigen hand. Dersom det er vanskelege opplevingar som har skapt angsten i utgangspunktet, så må ein passe på at ein også får hjelp med årsaka til angsten.

Det er mange gode metodar for å bli kvitt angst.

Tilvising og vurdering

Det er fastlege, psykolog eller barnevernsleiaren som kan tilvise deg til spesialisthelsetenesta.

Utgreiing

Du og dine føresette blir kalla inn til eit møte med Psykisk helsevern barn og unge. Her får du ein kontaktperson/koordinator og ein behandlingsansvarleg.

I første samtale møter du ein behandlar som oftest er lege, psykolog, sjukepleiar eller pedagog. Vi snakker samen om korleis du har det heime, på skolen og saman med venner. Du og dine føresette blir ofte bedt om å fylle ut nokre spørreskjema. Nokre ganger kan det vere aktuelt at noken frå Psykisk helsevern barn og unge kommer og hilser på deg for å sjå korleis du har det heime eller på skolen. Når vi har forstått bedre kva du strever med og korleis vi best kan hjelpe deg, lager vi ein plan for behandling saman med deg og dine føresette.

Det er ingen som får heilt like utgreiingsplanar eller behandlingsplaner, dei lager vi i fellesskap med deg. Dermed får du ein utgreiingsplan som skal passe best mogleg for deg. Utgreiingsplanen inneheld namn på pasientansvarleg behandlar, behandlingsansvarlege fagpersonar, liste over planlagde utgreiingar og eit anslag på kor lang tid utgreiinga vil ta.

Utgreiinga og dei nemde undersøkingane og samtalane skal skje i innan seks til tolv veker. I denne perioda finn vi ut kva for behandling som er best for deg. Som regel føregår behandlinga i poliklinikken.

Behandling

Det blir laga ein behandlingsplan for deg dersom du får ei angstdiagnose. Den blir laga saman med deg og dine føresette. Denne planen skal vere konkret, den skal beskrive tiltak for møte med oss og om vi anbefaler medisinering. Planen skal innehalde ei tidsavgrensing, og den vil bli tilpassa deg og behova dine.

Målet med behandling av angst er å lage tilpassingar i kvardagen, slik at du kan leve lettare med angst.

Oppfølging

I oppfølginga blir det gjort ei oppsummering og evaluering av behandlinga.

Det blir gitt informasjon og opplæring til deg som er pasient, føresette, barnehage eller skulen og eventuelt barnevernstjenesta. Vi skriv eit samandrag (ei såkalla epikrise) av det som gjeld for deg, og sender den til dei som har tilvist deg til oss. Det er fastlegen din som har ansvaret for vidare oppfølging.

Relevante lenker:

Nasjonale retningslinjer (Psykisk helsevern for barn og unge)