Behandling
Hofteproteseoperasjon, Kristiansund
Ein hofteproteseoperasjon kan vera aktuelt ved artrose i hofta, hoftebrudd, medfødde skadar eller andre forandringar i hofta. Det øydelagde og ofte smertefulle leddet blir skifta ut med ein protese. Ein veljer å setje inn ein hofteprotese etter at annan ikkje-operativ behandling er forsøkt og ikkje har hatt tilstrekkeleg effekt.Symptom
Når brusken i hofta blir slitne, mister hofta sin naturlege glideflate. Det kan medføre stivleik, redusert bevegelse og svikttendens. Ein får smerter både ved belastning og etter kvert også i kvile og om natta. Nokre gonger oppnår ein ikkje god nok smertelindring med trening og bruk av smertestillande tablettar. Da kan det vera aktuelt å skifte ut hofteskåla og hoftekula med eit kunstig hofteledd, altså ein protese.
Samval
Når du har blitt syk eller har eit helseproblem, er det ofte fleire ulike moglegheiter for både undersøkingar og behandling. Her finn du samvalsverktøy som kan hjelpe deg til å ta valet.
Du kan også finne meir informasjon om artrose på helsenorge.no.
Før
Nyttige hjelpemidlar:
- Hjelpemiddel til toalett
- Dusjkrakk
- Strømpepåtrekkar, gripetang og langt skohorn
Bedøving
Operasjonen blir vanlegvis utført i spinalbedøving/ryggbedøving, men kan også bli gjort i narkose. Etter avtale med anestesilege kan du saman med spinalbedøvinga få sovemedisin under inngrepet.
Hofteprotese
Det benyttes veldokumenterte hofteprotesar. Det kunstige leddet består av ein plastforing (evt. Keramikk) som blir festa i hofteskåla (bekkenet) og ein metallstamme med hoftekule som blir festa i lårbeinet. Protesedelane kan bli festa i beinet med eller utan bruk av beinsement.
Førebuingar heime
For å førebygge infeksjon i operasjonssåret, må du fjerne ringar, smykke, piercingar, naglelakk og sminke, og vaske deg med bakteriedrepande såpe eller serviettar kvelden før operasjonen. Instruksjon om dette får du på førebuingsdagen.Faste og medisiner
På operasjonsdagen skal du møte fastande, det vil si at du ikkje skal ete, drikke, røyke, snuse eller ta pastillar/drops etter midnatt. Du må bare ta eventuelle medisinar som anestesilegen på førehand har sagt at du skal ta. Dette blir avklara på førebuingsdagen i forkant av operasjonen.Under
Ved hofteoperasjonar blir bedøving i dei aller fleste tilfella gitt i ryggen, ei såkalla spinalbedøving, og du vil kunne vera vaken. Av og til vel vi narkose i samråd med anestesilegen, og du vil vera bevisstlaus under inngrepet.
Ein anestesisjukepleiar sit ved deg under heile operasjonen. Han eller ho er kontaktpersonen din, og passer på at du har det bra. Du skal ikkje kjenne smerte, men du vil merke litt bevegelse i kroppen mens ortopeden skiftar leddet. Du vil også kunne høyre bankelydar, og andre lydar fra kirurgens arbeid.
Du kan høyre på musikk under operasjonen dersom du ønskjer det. Ta med den musikken du ønskjer å høyre på. Dersom du heller vil sove litt kan du få avslappande medisinar.
Operasjonen blir utført under strenge hygieniske forhold. Hofteoperasjonar blir i dag gjort i sideleie eller rygg leie. Kirurgen opnar hofteleddet med eit snitt ved hofta. Vi fjernar leddhovudet etter at lårhalsen er kutta. Denne delen blir erstatta av ein protese i rustfritt stål eller titanlegering. Hofteskåla blir erstatta med ei plastskål eller titanskål.
Protesane fins i fleire størrelsar, og ortopeden vel den som passar best for deg. Dei sementfrie komponentane blir banka på plass. Protesane gror så fast til beinet i løpet av veker eller månader. Nokre protesar blir festa med beinsement som blandast og tørkar i løpet av få minutt.
Etter
Aktivitet
- Du kan i regelen belaste den opererte hofta.
- Du kan komme ut og inn frå seng både på operert og uoperert side.
- Du kan liggje på uoperert side etter operasjonen med pute mellom beina. Du kan også liggje på magen. Du kan liggje på operert side når såret har grodd (2-3 veker) og det ikkje er smertefullt.
Smerter
Medisinane blir trappa gradvis ned etter kvart som smertane avtar. Dei fleste får ein smertefri og velfungerande hofte, men det kan ta tid (hos enkelte inntil 1 år) før smertane er heilt borte og bevegelsen optimal.
Forsiktigheitsreglar
- Unngå å bøye deg fremover med knea pekande innover og foten plassert ut til sida i 3 månader, «kalvbeint stilling».
- Unngå å sittje med beina i kryss, og å krysse operert bein over midtlinja dei første 3 månadene.
- Du kan plukke opp ting frå golvet ved å strekkje operert bein bak når du bøyer deg (se bilde under).
- Du kan bøye deg frem og la knea falle til sida, «froskestilling», når du ikkje merker stramming/ubehag i operert hofte.
Sårpleie
Trening/krykker
Aktivitetar
Sjukemelding/reseptar
Bilkøyring
- Inn og ut av bil som passasjer: still setet langt tilbake og tipp rygglenet godt bakover.
Kontroll på flyplasser
Etterkontroll
Mulige komplikasjonar
Informasjon fra fysioterapeut
- Stram setemusklane og press begge knea ned i underlaget. Hold i nokre sekundar. Slipp opp.
- Bøy opp i kne og hofte og trekk hælen langs underlaget. Strekk deretter beinet ut igjen.
- Bøy opp i anklane. Før beina frå kvarandre og deretter rolig inn igjen. Ikkje lyft beina frå underlaget.
- Liggande setelyft: Ligg på ryggen med bøyde knær. Knip setemusklane saman og lyft bekkenet og nedre del av ryggen frå underlaget. Senk rolig ned igjen.
- Stående tåhev med støtte: Stå bak ein stol og støtt deg med hendene til stolryggen. Lyft deg opp på tærne med begge beina og senk deg rolig ned igjen.
- Støtt deg i en stol eller lignande. Sett opererte bein litt bak det andre - tærne i bakken. Strekk ut ved å føre hælen mot bakken. Kjenn at du bruker lårmusklane og setemusklane når du strekkjer ut.
- Støtt deg til en stol, inntil en vegg eller lignande. Før det opererte beinet ut til sida og før det kontrollert ned igjen. Det kan vere greitt å ikkje ha sko på opererte bein når du gjør denne øvelsen.
- Støtt deg med begge hendene på ein stolrygg eller lignande. Stå med føttene i skulderbreddes avstand. Bøy i hofter og knær med lik tyngde på begge bein. Reis deg opp igjen når du har nådd posisjonen på figuren.
- Trappegang opp med krykker: Opp med det friske beinet først, deretter operert bein og krykker.
- Trappegang ned med krykker: Sett krykkene ned eit trinn, deretter følger operert bein. Det friske beinet til slutt. Krykkene følgjer alltid det opererte beinet.
Ved utreise blir det avtalt kontrolltime hos ortoped tre månader etter operasjonen. Då skal du også ta røntgen.
Nødvendige papir som sjukemelding, reseptar etc. får du med deg når du dreg heim.
Unngå bøy >90O i hofteleddet. Operert bein skal ikkje krysse kroppen si midtlinje. Bruk to krykker i seks veker etter operasjonen om ikkje anna er avtalt. Du kan køyre bil når styrken i beinet tillet det. Du kan ha seksuell omgang med forsiktigheit. Ta det roleg med huslege aktivitetar. Unngå å stå lenge. Aktivitetar utover dette avklarer du med lege før utreise.
Ver merksam
Tegn til infeksjon er vedvarande siving frå såret, du utvikler feber, økande smerter, væsking frå operasjonssåret eller rødheit rundt operasjonssåret. Ta kontakt med avdelinga umiddelbart om du mistenkar infeksjon.
Kontakt
Kristiansund sjukehus
5-døgns post ortopedi Kristiansund
Oppmøtestad
5-døgnsposten ligg på plan 2.
Adresse
-
I dag
- 14:00 - 15:00
- 18:00 - 19:00
Kristiansund sjukehus
Herman Døhlens vei 1
6508 Kristiansund
Transport
- Kjøp billett på parkeringsautomat eller i mobillapp (EasyPark eller Kristiansund parkering) ved ankomst
- Vi anbefaler betaling med kort framfor mynt. Då kan du velje P-tid med god margin slik at du unngår stress for å nå parkeringstida. Kjem du tilbake før utløpt tid kan du avslutte ved å sette inn kortet igjen. Du betaler då kun for brukt parkeringstid
- Det er også mogleg å betale med mynt, men då må du tilbake til automaten viss du må forlenge parkeringstida. Du får heller ikkje refundert beløp om du forlater plassen tidlegare
- Appene EasyPark og Kristiansund parkering er også gode betalingalternativ
Praktisk informasjon
Kurs
- Dato kjem