I denne fasen blir det gjort undersøkingar av deg for å avklare om du har kreft eller ikkje.

Kva type undersøkingar som blir gjort vil variere noko, men dei fleste skal undersøkast med eit skop i tarmen der det også blir tatt ei vevsprøve. Vidare blir det tatt ei rekke blodprøver. Ved mistanke om endetarmskreft blir det også gjort MR-undersøking.

Det kan vere nødvendig med fleire undersøkingar. Dette får du informasjon om undervegs.

Når resultata frå undersøkingane og prøvene er klare, vil vi som oftast kunne avklare om du har kreft eller ikkje. Viss du ikkje har kreft, avsluttar vi pakkeforløpet.

Utgreiing ved mistanke om tjukk- og endetarmskreft (helsedirektoratet.no)

​​​Pakkeforløp heim​

Alle pasientar som får ein kreftdiagnose, blir inkludert i Pakkeforløp heim for pasientar med kreft. Gjennom pakkeforløpet skal du som pasient få avdekt dine individuelle behov for tenester og oppfølging utover sjølve kreftbehandlinga.

Les meir på helsenorge.no:

Pakkeforløp heim for kreft (helsenorge.no)​

Dersom du har kreft, skal vi no planlegge kva behandling som er best for deg. Beslutningar om behandlinga tar vi i samråd med deg, vanlegvis basert på vurdering i eit tverrfagleg teammøte.

Tjukktarmskreft

Behandlingsmetoden ved tjukktarmskreft er kirurgi. Viss vi finn igjen kreftceller i lymfeknutar som er fjerna, kan cellegift redusere risikoen for tilbakefall.

Endetarmskreft

Ved endetarmskreft er det vist at kombinert stråle- og cellegiftbehandling før operasjon (neoadjuvant behandling) kan vere nyttig. Det gjeld i dei tilfella der svulsten er stor og kan true vevsplanen som vi følger ved kirurgi. Strålebehandling kan få svulsten til å trekke seg saman og tilbake i vevet, og gjere operasjonen betre og enklare.

Meir om tilleggsbehandlingar ved tjukktarmskreft og endetarmskreft

Såra må vere tilstrekkeleg grodd før oppstart, så behandlinga startar 4-6 veker etter operasjonen.

Det kan vere aktuelt med heil eller delvis sjukmelding i samband med cellegiftbehandlinga.

Du får eigen informasjon frå kreftavdelingen dersom tilleggsbehandling er aktuelt. 

Lindrande behandling

Ved langtkommen kreft der sjukdommen ikkje kan kurerast, finst det ei rekke moglegheiter både til livsforlengande behandling og god symptomførebygging og -lindring. Mange pasientar kan leve bra i årevis med kreft som har spreidd seg, og mange dør av heilt andre årsakar.

Innan fire veker etter utskriving blir du innkalt til samtale med kirurg, viss ikkje anna blir bestemt. Ved kontrollen får du svar på vevsprøvene som er tatt under operasjonen. . Noken vil vere kandidatar for tilleggsbehandling med cellegift i 3 til 6 månader, og vil da bli tilvist til kreftavdeling for vurdering. 

Vi avtaler også det vidare kontrollopplegget. Dei aller fleste skal til vidare kontrollar hos fastlegen sin i fem år, men i nokre tilfelle er risikoen for tilbakefall så liten at det ikkje er anbefala med rutinemessig oppfølging. Ta kontakt med fastlegen din viss du er bekymra for tilbakefall. 

Kontroll ved tjukktarmskreft

Kontroll skjer oftast hos fastlege kvar 6. mnd t.o.m. 3 år etter operasjonen, deretter etter 5 år. Om lag 5 år etter operasjonen skal du ta ein koloskopi-undersøking (av heile tjukktarmen). 

• 3-4 vekers kontroll: Du får innkalling til poliklinikken. Her blir det ein samtale med kirurg og du får svar på vevsprøver. Du skal også ta ein blodprøve (CEA), og moglegheita for tilleggsbehandling med cellegift blir vurdert.

• 3-6 mnd kontroll: : Dersom du har fått behandling med cellegift vil du etter dette få en avsluttande kontroll på sjukehuset. Du får samtale med kreftlege.

• 6 mnd kontroll: Du skal ta ein ny blodprøve (CEA) på legekontoret

• 1 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille røntgen CT av lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

• 1 ½ års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

• 2 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille røntgen CT av lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

• 2 ½ års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

• 3 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille røntgen CT av lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

• 5 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille røntgen CT av buk, lever og lunger og ein ny undersøking av tjukktarmen (koloskopi) og blodprøve (CEA) før kontrolltimen din.

Kontroll ved endetarmskreft

Første kontrollen er 3-4 veker etter operasjon. Vidare kontrollar er om lag kvar 6. mnd t.o.m. 3 år etter operasjonen. Deretter årleg kontroll til 5 år. Om lag 5 år etter operasjonen skal du ta ein koloskopi-undersøking (av heile tjukktarmen). 

• 3-4 vekers kontroll: Du får innkalling til poliklinikken. Her blir det ein samtale med kirurg og du får svar på vevsprøver. Du skal også ta ein blodprøve(CEA)

• 3-6 mnd kontroll: Du får innkalling til poliklinikken. Her blir det ein samtale med kirurg.

• 6 mnd kontroll: Du skal ny blodprøve (CEA) på legekontoret.

• 1 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Fastlegen skal bestille CT røntgen av levra, lungene, magen og bekkenet, og ny blodprøve (CEA).

• 1 ½ års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Du skal ta ny blodprøve (CEA) 

• 2 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Fastlegen skal bestille CT røntgen av levra, lungene, magen og bekkenet, og ny blodprøve (CEA).

• 2 ½ års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Du skal ta ny blodprøve (CEA) 

• 3 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Fastlegen skal bestille CT røntgen av levra, lungene, magen og bekkenet, og ny blodprøve (CEA).

• 5 års kontroll: Du bestiller time hos fastlegen. Fastlegen skal bestille CT røntgen av levra, lungene, magen og bekkenet. Ny undersøking av tjukktarmen (koloskopi) og blodprøve (CEA) før kontrolltimen din.

Rehabilitering og mestring ved kreftsykdom

Det finst ei rekke tilbod som kan vere ei hjelp til å kome tilbake til kvardagen under og etter kreftsjukdom. Derfor er det viktig å tenke rehabilitering og meistring av sjukdommen heilt frå starten på sjukdommen og behandlinga. Målet er å kunne fungere og leve med eller etter kreftsjukdom, med god livskvalitet.